Garanti BBVA’nın Avrupa Yeşil Anlaşması’na uyum sürecinde sürdürülebilir yatırımların önünü açmak amacıyla başlattığı “İhracatta Sürdürülebilir Gelecek” toplantısı Bursa’da gerçekleştirildi.
Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ konuşmasında, 2024 yılının ekonomide geçen yıl başlayan dengelenmenin devamı olacağını ve sadeleşmenin kendini hissettireceğini belirtti.
Kredi faizlerinin yüzde 40’ın üzerinde olması durumunda TL’de yatırım yapılabilecek ortamın bulunmadığını belirten Baştuğ, “Yatırım konusunda özel bir başlık açmamız gerekirse enflasyon makul seviyelere inene kadar banka kaynakları pek uygun ve ekonomik olmayacaktır. TL kredi kullanacak ve yatırım yapacak firmalar. Şu anda TL yatırımı için en uygun fırsat TCMB kaynaklı YTAK kredilerinde olabilir. “Döviz geliri olan firmalar için döviz kredileri kısa ve uzun vadeli banka kaynaklarından rahatlıkla karşılanabilir” dedi.
“Yüzde 3,5 büyüme öngörüyoruz”
Türkiye’nin 2023’te yüzde 4,5 büyüyeceğini anlatan Baştuğ, iç talebin azalması nedeniyle bu yıl büyümenin yüzde 3,5 olmasını öngördüklerini söyledi.
Bu yılın ve gelecek yılın ana konusunun enflasyon olacağını belirten Baştuğ, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Enflasyon birkaç yıl daha gündemimizde kalacak. Uygulanan ekonomi politikaları sonucunda rezervler hızla artıyor. Enflasyon eğiliminde de düşüş gözlemlemeye başladık. Enflasyonun zirve noktasını önümüzdeki dönemde göreceğiz.” Yılın ilk yarısında Nisan ve Mayıs ayları civarında. Temmuz ve Ağustos aylarından sonra baz etkisi nedeniyle enflasyonda ciddi bir kırılma yaşanacak. Yıl “Merkez Bankası’nın yıl sonu hedefi yüzde 36. Enflasyonun yılsonunda yüzde 40-45 aralığında olacağını düşünüyoruz.”
Enflasyonla mücadelenin bir diğer boyutunun da bütçe olduğunu vurgulayan Baştuğ, “Hükümet bugüne kadar gördüğüm en istikrarlı bütçe yönetimini yaptı. Göstergeler her zaman kontrol altında.” altında olmuş. Bu 2023’te de oldu. “Aslında bütçe büyük ölçüde kontrol altındaydı ama istenmeyen bir sismik etki yarattı” dedi.
“Kredi verirken iklime bakmaya başladık”
Geçen yıl 47 milyar dolar civarında cari açık olduğunu belirten Baştuğ, iç talebin yavaşlaması ile 2024 yılında 30-35 milyar dolar cari açık öngördüklerini belirtti.
Baştuğ, banka olarak kur beklentilerinin Orta Vadeli Plan’da belirtilen kur ile birebir aynı olduğunu anlatarak, “Çok ciddi bir dalgalanma beklemiyoruz. Bugüne kadar olduğu gibi sakin bir şekilde devam edecek. Ekonomik programın da buna benzer bir şeye ihtiyacı olduğunu düşünüyorum.” dedi.
Sürdürülebilirlik konusuna da değinen Baştuğ, şunları söyledi:
“Bu zamana kadar bir şirketi değerlendirirken teminatına, nakit akışına, her şeye bakardık. Artık iklime de bakmaya başladık. İklim, yatırımın yapılacağı yer nasıl olacak?” Çevreyle uyumlu mu? 10 yıl önce su santrali finansmanı yaparken suyu ölçerdik. Su olacak mı, su olmayacak mı? Artık Anadolu’nun herhangi bir yerinde yaptığınız yatırım, sıcaklık farkı İklim olayları, su ile ilgili sorunlar kredi kararlarımızı etkilemeye başladı. Yani çok iyi bir özsermaye kaynağına yatırım yapsanız bile yatırım yapacağınız yer 5-10 yıl sonra bizim için sorun olmaya başlayacak. artık o yatırımı yapmıyorum. Çevreye olumlu ya da olumsuz etkisinden ziyade iklim nedeniyle net bir kredi kararı şekillenmeye başladı.”
Garanti BBVA olarak 17 yılı aşkın süredir sürdürülebilirlik konusunda çok ciddi çalıştıklarını vurgulayan Baştuğ, “İklim kriziyle mücadele kararlılığının su yönetiminde de devam etmesi gerektiğini düşünüyorum. Saf su miktarı artarken Bugün kişi başına düşen su miktarı 1500 litre, 2030’da 1100 litreye düşecek ve Türkiye su sorununu çözebilecek duruma gelecek.” Kıtlık yaşayan ülkelerden biri olacak. İklim krizinin kısa vadeli şokları olduğu gibi uzun vadeli şokları da olacak. Kısa vadede karşılaşacağımız etkilerden biri de 1 Ocak 2026’da başlayacak Sınır Karbon Düzenleme Mekanizmasının ihracatçılarımıza yönelik mali boyutu olacaktır. Bursa aynı zamanda Türkiye’nin evidir. “Birçok ilde olduğu gibi bunu hissedecek iller arasında yer alıyor. Ancak Bursa bu konuda çok bilinçli bir şehir, sanayicimiz de önlem alıyor” dedi.
Programda, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Etem Karakaya da Avrupa Yeşil Anlaşması ve Sonda Karbon Düzenleme Mekanizmasının ekonomik boyutlarına ilişkin bir sunum gerçekleştirdi.
